မိတ္ ေဆြ! ေဆး လိပ္ ေသာက္ ဖို႕ စဥ္း စား ေန သ လား ? ? ?

လြန္ ခဲ့ တဲ့ တစ္ လ ေလာက္ က youtube မွာ အ မွတ္ မ ထင္ ေတြ႕လိုက္ တဲ့ Video clip ေလးပါ
အ သက္ ႏွစ္ ႏွစ္ သာ ရွိ ေသး ၿပီး တစ္ ေန႕ စီး က ရက္ အ လိပ္ ၄၀ နီး ပါး ေသာက္ သံုး ေန တဲ့ အင္ ဒို နီး ရွား က ေလး ငယ္ ေလး အ ေၾကာင္း ပါ ပဲ
မိ ဘ မ်ား သင္ ခန္း စာ ယူ ႏိုင္ ေစ ဖို႕ တင္ ၿပ လိုက္ ရ ပါ တယ္
က ေလး ရဲ႕ နာ မည္ က အာ ဒီ ရီ ဇယ္ (Ardu Rizal) ၿဖစ္ ပါ တယ္
ဒီ က ေလး ငယ္ ဟာ ေဆး လိပ္ စြဲ ေန ၿပီး ေဆး လိပ္ အလိပ္ ေလး ဆယ္ ေလာက္ ေန႕ စဥ္ ေသာက္ သံုး ေန ပါ တယ္
အင္ ဒို နီး ရွား အ စိုး ရ က က ေလး ရဲ႕ မိ ဘ ေတြ ကို အ ကယ္ ၍ က ေလး ေဆး လိပ္ ၿပတ္ ေအာင္ စြမ္း ေဆာင္ ေပး ႏိုင္ မယ္ ဆို လွ်င္ ကား တစ္ စီး ခ်ီး ၿမွင့္ မယ္ လို႕ ကမ္း လွမ္း ထား ပါတယ္
အာ ဒီ ေလး ရဲ႕ မိ ဘ ေတြ က ေတာ့ က ေလး ဟာ သူ႕ ဆီ က ေဆး လိပ္ ကို သူ မ်ား ယူ တာ နဲ႕ စိတ္ အ ရမ္း ဆိုး တယ္ လို႕ ဆို ပါ တယ္ ေဆး လိပ္ ၿပတ္ ဖို႕ ဆို တာ အ ေတာ္ မ လြယ္ တဲ့ ကိ စၥ ပါ

အာ ဒီ ရဲ႕ အ ေမ ၿဖစ္ သူ ဒိုင္ ယာ နာ (Diana) က “သူ ဟာ ေဆး လိပ္ စြဲ ေန ပါ ၿပီ အာ ဒီ ေလး ဟာ သူ႕ ကို ေဆး လိပ္ မ ေပး ယင္ စိတ္ ဆိုး တယ္ ေအာ္ တယ္ နံ ရံ ကို ေခါင္း နဲ႕ ေဆာင့္ ပါ တယ္ ၿပီး ေတာ့ က ေလး ဟာ ေခါင္း မူး ၿပီး ေန ထိုင္ မ ေကာင္း ၿဖစ္ ပါ တယ္” လို႕ ဆို ပါ တယ္

က ေလး ကို ၁၈ လ အ ရြယ္ မွာ ပ ထ မ ဆံုး ေဆး လိပ္ ကို ေပး ခဲ့ တာ က ေတာ့ သူ႕ အ ေဖ အ ရင္း ေခါက္ ေခါက္ ၾကီး ပါ တဲ့
ငါး ဖမ္း သ မား တစ္ ေယာက္ ၿဖစ္ တဲ့ အာ ဒီ ရဲ႕ အ ေဖ ၿဖစ္ သူ က “က ေလး ဟာ က်န္း မာ ပါ တယ္ ကၽြန္ ေတာ္ ေတာ့ ဘာ ၿပ သ နာ မွ မ ၿမင္ ဘူး” လို႕ ဆို ပါ တယ္

က ေလး ရဲ႕ မိ ဘ ေတြ ဟာ က ေလး ေဆး လိပ္ ဖိုး အ တြက္ တစ္ ေန႕ ငါး ေဒၚ လာ ေလာက္ သံုး စြဲ ေန ရ ပါ တယ္
ႏွစ္ ႏွစ္ အ ရြယ္ အာ ဒီ ေလး ဟာ က ေလး အ ဝ လြန္ ေရာ ဂါ ခံ စား ေန ရ ပါ တယ္
သူ႕ ခ ႏၶာ ကိုယ္ ဟာ ၂၅ ကီ လို ခန္႕ ရွိ ၿပီး လမ္း မ ေလွ်ာက္ ႏိုင္ ပါ ဘူး သူ႕ က စား စ ရာ ကား ေလး နဲ႕ သြား ရ ပါ တယ္

ကၽြန္ ေတာ္ တို႕ ဗု ဒၶ ဘာ သာ ဝင္ ေတြ ဟာ မိ ခင္ ဖ ခင္ ေတြ ကို အ ႏွိဳင္း မဲ့ ေမ တၱာ ရွင္ အ ၿဖစ္ သ ေဘာ ထား ပါ တယ္
ဗု ဒၶ ဘု ရား ရွင္ နဲ႕ တစ္ ဂိုဏ္း ထဲ ထား ကိုး ကြယ္ တတ္ ၾက ပါ တယ္
မိ ဘ တိုင္း မိ မိ တို႕ ရဲ႕ ရင္ ႏွစ္ သည္း ခ်ာ သား သ မီး ေတြ ကို ခ်စ္ ၾက ပါ တယ္
အာ ဒီ ရဲ႕ အ ေဖ ဟာ လည္း သူ႕ သား ေလး ကို ခ်စ္ မွာ အ မွန္ ပါ ပဲ
ဒါ ေပ မယ့္ ဗ ဟု သု တ နည္း ရွာ တဲ့ တံ ငါ သည္ ဖ ခင္ ဟာ သူ႕ သား ငယ္ ကို သူ ကိုယ္ တိုင္ သတ္ ေန တယ္ ဆို တာ မ သိ ရွာ ပါ ဘူး
ေဆး လိပ္ ေသာက္ တာ ကို မ ေကာင္း တဲ့ ကိ စၥ လို႕ ေတာင္ ထင္ ပံု မ ရ ပါ ဘူး
သူ႕ သား ငယ္ ေလး အာ ဒီ အ ေန နဲ႕ အ သက္ ႏွစ္ ဆယ့္ ငါး ႏွစ္ ေမြး ေန႕ ကို ၿမင္ ရ ဖို႕ ေတာ့ သိပ္ မ ရွိ ပါ ဘူး
တာ ဝန္ ရွိ သူ ေတြ အ ေန နဲ႕ ဒီ ကိ စၥ ကို အ ၿမန္ ဆံုး အ ေရး တ ယူ ေၿဖ ရွင္း ဖို႕ လို ေန ပါ ၿပီ

ေနာက္ ဆက္ တြဲ အ ေန နဲ႕ ေဆြး ေႏြး ခ်င္ တာ ေလး ေတြ ရွိ ပါ တယ္
ကၽြန္ ေတာ္ စ ကၤာ ပူ ကို စ ေရာက္ တဲ့ အ ခ်ိန္ မွာ အ ရမ္း ထူး ဆန္း တဲ့ ကိ စၥ တစ္ ခု ကို ေတြ႕ တယ္
အဲ ဒါ က ေတာ့ စ ကၤာ ပူ က လူ ေတြ ေဆး လိပ္ အ ရမ္း ေသာက္ တာ ပါ
ပို ထူး ဆန္း တာ က မိန္း က ေလး ေတြ ပါ ေဆး လိပ္ အ ရမ္း ေသာက္ ၾက တာ ပါ ပဲ

ေယာ က်ၤား ေလး ေဆး လိပ္ ေသာက္ တာ ကၽြန္ ေတာ္ အ တြက္ မ ထူး ဆန္း ပါ ဘူး
ဒါ ေပ မယ့္ မိန္း က ေလး ေတြ ေဆး လိပ္ ေသာက္ တာ က ေတာ့ အ ေတာ္ ထူး ဆန္း ပါ တယ္
ကၽြန္ ေတာ္ နဲ႕ သိ တဲ႕ ၿမန္ မာ ႏိုင္ ငံ မွ မိန္း က ေလး အ မ်ား စု ဟာ ေဆး လိပ္ နံ႕ ေတာင္ မ ခံ ႏိုင္ ပါ ဘူး
ဒီ မွာ ေတာ့ ေၿပာင္း ၿပန္ ေၿပာ ရ မယ္ ထင္ တယ္ ဒီ ေရာက္ တဲ့ ၿမန္ မာ အ မ်ိဳး သ မီး ေတာ္ ေတာ္ မ်ား မ်ား လဲ ေဆး လိပ္ ေသာက္ ၾက ပါ တယ္

တစ္ ေန႕ ကၽြန္ ေတာ္ တို႕ ေက်ာင္း က ဆ ရာ တစ္ ေယာက္ က စာ သင္ ယင္း နဲ႕ စ ကား စပ္ ယင္း အာ ရွ က ႏိုင္ ငံ အ ေတာ္ မ်ား မ်ား ေရွး ရိုး ဆန္ ေန တုန္း ပဲ တဲ့ တစ္ ခ်ိဳ႕ ဆို ေဆး လိပ္ ေသာက္ တာ ကို မ ေကာင္း တဲ့ ကိ စၥ လို႕ ထင္ ေန တုန္း ပဲ လို႕ ေၿပာ ပါ တယ္
ကၽြန္ ေတာ္ လဲ အ ေတာ္ အံ့ ၾသ သြား ပါ တယ္
စာ မ တတ္ တဲ့ သူ တစ္ ေယာက္ က ဒီ လို ေၿပာ ယင္ နား လည္ ႏိုင္ ေသး ေပ မယ့္ အ ေမ ရိ ကန္ က ဘြဲ႕ ရ ထား တဲ့ ပ ညာ တတ္ တစ္ ေယာက္ ဆီ က ဒီ လို စ ကား မ်ိဳး ၾကား ရ လိမ့္ မယ္ လို႕ မ ေမွ်ာ္ လင့္ ထား လို႕ ပါ

ေဆး လိပ္ ေသာက္ တယ္ ဆို တာ တ ကယ္ ေတာ့ ကိုယ့္ ကိုယ္ ကို စ နစ္ တ က် သတ္ ေသ ၿခင္း တစ္ မ်ိဳး ပါ ပဲ
ႏွစ္ စဥ္ ႏွစ္ တိုင္း က မာၻ တစ္ ဝန္း မွာ ရွိ တဲ့ လူ သိန္း ေပါင္း မ်ား စြာ ဟာ ေဆး လိပ္ ေၾကာင့္ ၿဖစ္ တဲ့ ေရာ ဂါ ေတြ နဲ႕ အ သက္ ဆံုး ရွံဳး ေန ရ ပါ တယ္
ေဆး လိပ္ ေသာက္ သူ ႏွစ္ ေယာက္ မွာ တစ္ ေယာက္ ဟာ သူ တို႕ ရဲ႕ ေဆး လိပ္ ေသာက္ တဲ့ အ က်င့္ ေၾကာင့္ အ သက္ ဆံုး ရွံဳး ရ ပါ တယ္ အ မ်ား စု ဟာ လူ လတ္ ပိုင္း မွာ အ သက္ ဆံုး ရွံဳး ၾက ရ ပါ တယ္
ေဆး လိပ္ / ေဆး ရြက္ ၾကီး ဟာ ကင္ ဆာ ေရာ ဂါ မ်ိဳး စံု ၿဖစ္ ေစ ႏိုင္ ၿပီး အ ၿဖစ္ အ မ်ား ဆံုး က ေတာ့ အ ဆုတ္ ကင္ ဆာ ၿဖစ္ ပါ တယ္
စီး က ရက္ ထဲ မွာ ပါ တဲ့ နီ ကို တင္း နဲ႕ ကာ ဘြန္ မို ေနာက္ ဆိုက္ ဟာ ႏွ လံုး ခုန္ ႏွဳန္း ကို ၿမန္ ေစ ၿပီး ေသြး ေပါင္ ခ်ိန္ တက္ ေစ ပါ တယ္ ႏွ လံုး နဲ႕ ေသြး ေၾကာ ေတြ ကို ထိ ခိုက္ ေစ ပါ တယ္ အဲ ဒီ က ေန မွ တ ဆင့္ ႏွ လံုး ေရာ ဂါ (heart attack) နဲ႕ ေလ ၿဖတ္ ၿခင္း စ တာ ေတြ ၿဖစ္ ေစ ႏိုင္ ပါ တယ္
ေနာက္ တစ္ ခါ ေသြး လည္ ပတ္ မွဳ ကို ေႏွး ေစ ၿပီး ေအာက္ ဆီ ဂ်င္ ၿဖန္႕ ေဝ မွဳ ကို ၿပတ္ ေတာက္ ေစ ပါ တယ္ ဒါ ေၾကာင့္ ေဆး လိပ္ ေသာက္ သူ ေတြ ဟာ Buerger's disease ဆို တဲ့ ေၿခ ေခ်ာင္း ေလး ေတြ ပုပ္ တဲ့ ေရာ ဂါ ၿဖစ္ ၿပီး ေၿခ ေထာက္ ၿဖတ္ ရ တာ မ်ိဳး ၿဖစ္ ပါ တယ္
ႏိုင္ ငံ ေက်ာ္ လူ ရႊင္ ေတာ္ ရွဲ ဒိုး ဟာ ေဆး လိပ္ ႏွစ္ ေပါင္း မ်ား စြာ ေသာက္ ခဲ့ တဲ့ ဒဏ္ ေၾကာင့္ ပ ထ မ ေၿခ ေထာက္ ၿဖတ္ ရ ၿပီး ေနာက္ ဆံုး မွာ အ သက္ ဆံုး ရွံဳး သြား ရ ပါ တယ္

ကာ ဘြန္ မို ေနာက္ ဆိုက္ ဟာ ဦး ေႏွာက၊္ ၾကြက္ သား နဲ႕ တ ၿခား ခ ႏၶာ ကိုယ္ အ စိတ္ အ ပိုင္း ေတြ ကို သြား တဲ႕ ေအာက္ ဆီ ဂ်င္ ရဲ႕ ေန ရာ ကို ဝင္ လု ပါ တယ္ ႏွ လံုး ကို အ လုပ္ ဝန္ ပိ ေစ ပါ တယ္
ေဆး လိပ္ ေသာက္ တာ ၾကာ လာ တဲ့ အ ခါ ေလ ၿပြန္ ေတြ ေရာင္ ၿပီး အ ဆုတ္ ထဲ ကို ေလ သိပ္ မ ဝင္ ေတာ့ ပဲ Emphysema ဆို တဲ့ ေရာ ဂါ ခံ စား ရ ကာ ေနာက္ ဆံုး အ ဆုတ္ ပ်က္ ေနာက္ ႏွ လံုး ကို ပါ အ လုပ္ မ လုပ္ ႏိုင္ ေတာ့ ေအာင္ အ ထိ ၿဖစ္ ေစ ႏိုင္ ပါ တယ္
ႏွ လံုး ေရာ ဂါ နဲ႕ ေသ တဲ့ လူ နာ ငါး ေယာက္ အ နက္ တစ္ ေယာက္ မွာ သူ႕ ရဲ႕ ႏွ လံုး ေရာ ဂါ ၿဖစ္ ေစ တဲ႕ အ ေၾကာင္း ရင္း ဟာ ေဆး လိပ္ ပဲ ၿဖစ္ ပါ တယ္
ႏွ လံုး ေရာ ဂါ နဲ႕ အ သက္ ဆံုး ရွံဳး ရ တဲ့ လူ ငယ္ ေလး ေယာက္ တြင္ တစ္ ေယာက္ မွာ ေဆး လိပ္ ေသာက္ လို႔ ၿဖစ္ ပါ တယ္

ကိုယ္ ဝန္ ေဆာင္ အ မ်ိဳး သ မီး ေတြ ေဆး လိပ္ ေသာက္ လွ်င္ သူ တို႕ ေမြး ဖြား လာ တဲ့ က ေလး ေတြ မွာ ကိုယ္ အ ေလး ခ်ိန္ မ ၿပည့္ တာ၊ လ မ ေစ႕ ပဲ ေမြး တာ၊ ကိုယ္ ဝန္ ခ ဏ ခ ဏ ပ်က္ က် တာ၊ အ ေသ ေလး ေမြး တာ မ်ိဳး ေတြ ၿဖစ္ ေစ ႏိုင္ ပါ တယ္

ေနာက္ တစ္ ခု က ေတာ့ ေဆး လိပ္ ေသာက္ တဲ့ သူ ေတြ ဟာ သူ တစ္ ေယာက္ တည္း တင္ မ က တ ၿခား သူ ေတြ ကို ပါ ေသ ရြာ အ ပါ ေခၚ တဲ့ အ လုပ္ လဲ ၿဖစ္ ပါ တယ္
ေဆး လိပ္ ကိုယ္ တိုင္ မ ေသာက္ ေသာ္ လည္း သူ မ်ား မွဳတ္ ထုတ္ လိုက္ တဲ့ ေဆး လိပ္ ေငြ႕ ကို ရွဴ ရွိဳက္ မိ လွ်င္ လဲ က်န္း မာ ေရး ကို ဆိုး ဆိုး ရြား ရြား ထိ ခိုက္ ေစ ႏိုင္ ပါ တယ္

ေဆး လိပ္ စြဲ ေန တဲ့ လူ နာ ကို ဆာ ဂ်င္ တစ္ ေယာက္ က “ခင္ ဗ်ား ေဆး လိပ္ ၿဖစ္ မ လား ေၿခ ေထာက္ ၿဖတ္ မ လား” ဆို ၿပီး ေတာ့ ေမး ပါ တယ္
ဒီ အ ခါ မွာ လူ နာ က “ေၿခ ေထာက္ ပဲ ၿဖတ္ ပါ ဆ ရာ ရယ္ ေဆး လိပ္ ေတာ့ မ ၿဖတ္ ပါ ရ ေစ နဲ႕” လို႕ ၿပန္ ေၿဖ ပါ တယ္
ဒီ လူ နာ ဟာ ေနာက္ ဆံုး မွာ ႏွ လံုး ေသြး ေၾကာ ပိတ္ တဲ့ ေရာ ဂါ နဲ႕ အ သက္ ဆံုး ရွံဳး သြား ရ ပါ တယ္
ဒါ မ်ိဳး case ေတြ ဟာ ေဆး ရံု ေတြ မွာ မ ၿမင္ ခ်င္ မွ အ ဆံုး ပါ ပဲ

ေနာက္ ဆံုး ေၿပာ ခ်င္ တာ က ေတာ့ ေရွ႕ က သာ ဓ က ေတြ ကို ၾကည့္ ပါ ဦး ေႏွာက္ နဲ႕ စဥ္း စား ပါ
ေဆး လိပ္ စ ေသာက္ ဖို႕ စဥ္း စား ေန ရင္ အဲ ဒီ စိတ္ ကူး ကို ေဖ်ာက္ လိုက္ ပါ ေဆး လိပ္ ေသာက္ ေန တဲ့ သူ ဆို ယင္ လဲ ၾကိဳး စား ၿပီး ၿဖတ္ ပါ
ေဆး လိပ္ ၿဖတ္ ၿခင္း ဟာ ေဆး လိပ္ ေသာက္ လို႔ ၿဖစ္ ေပၚ မယ့္ က်န္း မာ ေရး အ ႏၱ ရာယ္ ေတြ ကို လံုး ဝ ေၿပာင္း ၿပန္ လွန္ ပစ္ ႏိုင္ ပါ တယ္
ေၿပာ မ ရ ဆို မ ရ လို႔ ေသ ခ်င္ ေသ ပါ ေစ ေဆး လိပ္ ေသာက္ မယ္ ဆို တဲ့ သူ ေတြ အ ေန နဲ႕ ဒီ ေလာက္ ေသာက္ ခ်င္ သ ပါ့ ဆို ယင္ လဲ ေသာက္ ပါ ဒါ ေပ မယ့္ သူ တ ပါး ကို ေတာ့ ဒု ကၡ မ ၿဖစ္ ပါ ေစ နဲ႕
ဆင္ ဆင္ ၿခင္ ၿခင္ ေလး ေသာက္ ပါ လူ ထူ ထပ္ တဲ့ ေန ရာ မ်ိဳး မွာ ေဆး လိပ္ ေသာက္ သံုး ၿခင္း ကို အ ထူး ေရွာင္ ရွား ေစ ခ်င္ ပါ တယ္

“ အား လံုး ကိုယ္ က်န္း မာ စိတ္ ခ်မ္း သာ နဲ႕ ေကာင္း က်ိဳး လို အင္ ဆ ႏၵ တစ္ လံုး တစ္ ဝ တည္း ၿပည့္ ဝ ၾက ပါ ေစ”

Retreived from:
http://www.sevensidedcube.net/general/2010/a-baby-smokes-two-packs-of-cigarettes-per-day/
http://www.quit-smoking-stop.com/harmful-smoking-effects.html at 1 am, 21st June. 2010.